Blog #12 – Top 5 do’s en don’ts bij een peesblessure
Geïnspireerd op eerdere blogs van Jill Cook en Peter Malliaras, dit keer een top 5 do’s en don’ts bij peesblessures (tendinopathie). Een peesblessure is echt wat anders dan een verstuikte enkel, spierscheur of botbreuk. Het vraagt om een doordachte aanpak van patiënt en behandelaar. Aangezien er een aantal valkuilen zijn waar je makkelijk in kan trappen, hieronder een top 5 do’s en don’ts bij een peesblessure.
Top 5 don’ts
- Volledige rust
Lekker alleen maar liggen op de bank en de pees helemaal niet belasten is niet goed voor een pees. Door helemaal niks te doen zal de pijn in eerste instantie zeker afnemen, maar doordat je de pees niet gebruikt zal deze ook zwakker worden. Daarnaast zullen je spieren ook minder sterk worden en zal het geheel dus ook minder aan kunnen. Zie voor meer achtergrond hierover deze eerdere blog.
- Kiezen voor een passieve behandeling
De belastbaarheid van de pees zal moeten worden vergroot om op de lange termijn een blijvend effect te hebben. Passieve behandelingen zoals elektrotherapie, injecties en ijs, kunnen pijn op de korte termijn mogelijk verkleinen, maar een positief effect op de lange termijn is alleen te bereiken door de belasting op de pees stap voor stap te vergroten. Als er gekozen wordt voor een passieve behandeling is het van belang dat daarnaast ook een oefentherapie om de belastbaarheid te vergroten wordt ingezet.
- Pijn aan de pees negeren
Pezen vertellen je of een activiteit een overbelasting van een pees is geweest (door pijn met name de eerste 24 uur na belasting). Dit kan je goed gebruiken in de revalidatie. Het blijven negeren van deze pijn zal uiteindelijk in veel gevallen leiden tot een verergering van de klachten.
- Je zorgen maken om beeldvorming van een pees
Zoals in blog #7 en #10 besproken is er geen één op één relatie tussen de beelden van een pees en pijn die iemand heeft. Er is bewijs uit de literatuur dat pathologische pezen (waarbij afwijkingen te zien zijn) prima belasting aan kunnen, zeker wanneer de belasting langzaam wordt opgebouwd.
- Een gehaaste revalidatie
Een gehaaste revalidatie heeft geen zin, een pees heeft tijd nodig om de kracht en capaciteit weer op te bouwen. Ondanks dat dit een behoorlijke periode kan zijn, zijn de lange termijn uitkomsten van een juiste revalidatie goed. Vaak geven ‘quick fixes’ op de korte termijn pijn verlichting, maar wanneer de belasting op de lange termijn weer toeneemt nemen ook de klachten weer toe.
Top 5 Do’s
- Weet wat een hoge belasting voor je pees is
Het is essentieel dat je als patiënt weet wat een hoge belasting voor je pees is. Als je dit niet weet wordt het namelijk ook erg moeilijk om de belasting langzaam op te bouwen. Als je weet wat een hoge belasting voor een pees is kan je ook reageren op signalen die je pees aan je geeft. Hoge belastingen voor een pees zijn (explosieve) bewegingen waarbij je de pees als veer gebruikt.
- Belasting opbouwen
Om de belastbaarheid van pezen te vergroten is het van belang om langzaam maar zeker de belasting op te bouwen. Zo kan je de capaciteit van de pees vergroten. De kennis van wat een hoge en lage belasting voor een pees is kan hierbij worden gebruikt.
- Luister naar je pees
Het is van belang om signalen van je pees te gebruiken en zo stap voor stap de belasting te verhogen.
- Voorkom grote veranderingen in belasting
Zoals ook bij de don’ts genoemd moet je een gehaaste revalidatie voorkomen. Pezen vinden verandering niet fijn, dus bouw de belasting langzaam op.
- Begin met relatieve rust
De eerste stap van de revalidatie is vaak relatieve rust, waarbij je de hoge belasting voor een pees tijdelijk stopt. Het is zoals eerder genoemd van belang dat dit geen complete rust is.
Meer weten over de ins en outs van diagnostiek en behandeling van peesblessures?
Dit najaar organiseert het Peescentrum de cursus Peesblessures van de onderste extremiteit: diagnostiek en behandeling. Op vrijdag 16 november zal deze cursus worden georganiseerd voor fysiotherapeuten (meer info via deze link) en op vrijdag 14 december voor huisartsen (meer info via deze link). Accreditatie voor deze cursussen is aangevraagd.